zaterdag, december 07, 2024

A.D.O. de Nederlandse fabriek van houten speelgoed.

Maandblad "V.N.F."  november 1952

 

Het is ruim vijf en twintig jaren geleden dat Prof. Dr. W. Bronkhorst, voormalig Geneesheer Directeur van het Sanatorium Berg en Bosch, een begin maakte met de uitvoering van een gerijpt plan: herstellende patiënten na hun normale sanatoriumkuur een arbeidskuur te coen verrichten ter verkrijging van een voldoende graad van validiteit. Weliswaar leefden al ideeën over '' Arbeidstherapie" (in Engeland kende men colonies als Papworth), maar tot een gesloten, georganiseerde werkkuur,waar in bedrijfsvorm onder medische controle productiefwerk wordt verricht, was het hier nog niet gekomen. 

De heer Ko Verzuu werd door Dr. Bronkhorst tot leider van de arbeidstherapie op Berg en Bosch aangesteld en daarmede was de ADO geboren.


Ko Verzuu is onafgebroken, tot op de dag van heden, de schepper van alle ADO-producten gebleven en heeft de technische leiding van het Ado-bedrijf in handen gehad. Ado betekent: 'Arbeid door Onvolwaardigen" .

Dat 'onvolwaardigen" is geen gelukkig woord voor lichamelijk minder-valide mensen. Het werd een complex van bedrijven, waar onder de speelgoedfabriek, de boekbinderij, de metaalbewerking, de tapijtknoperij en weverij. Bepalen wij ons tot de eerstgenoemde. Deze de speelgoedafdeling is zeker de voornaamste en thans zo belangrijk, dat ze zich onder de Nederlandse speelgoedindustrieën tot het bedrijf van kwaliteitsproducten heeft opgewerkt. Daarbij is het merkwaardig, dat die Nederlandse Industrie door een bedrijf van onvolwaardigen, omhoog trok.

Voor de oorlog was de Nederlandse speelgoedindustrie van geringe betekenis en omvang. Nederland was voor speelgoed practisch aangewezen op het buitenland; behalve enig houten speelgoed werd er niet veel gemaakt en mechanisch speelgoed zo goed als niet. In de oorlogstijd groeide een tijdelijke Nederlandse speelgoedindustrie snel op, maar gering vakmanschap der ondernemers en gebrek aan behoorlijk materiaal was de kwaliteit der producten verre te zoeken.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

Na de oorlog kwam de vanzelfsprekende correctie;" de mindere " speelgoedondernemers verdwenen als zodanig en keerden naar hun oude liefde, andere houtwaren, terug; de weinig goede vakbedrijven bleven. Vanaf het eerste moment van zijn bestaan koos Ado de rechte weg naar kwaliteit.

Zij kon dit doen want de nieuwe bedrijven werden goed uitgerust en hadden ruime werkgelegenheden.Dit was ook noodzakelijk, omdat de werkers in het Ado speelgoedbedrijf niet gebaat zouden zijn met het verrichten van massa-werk, dat drijft tot jakkeren; zij zijn gediend met werk waaraan zorg en tijd mag worden besteed, Werkstukken van niet al te grote omvang werden gekozen wegens de hanteerbaarheid en omdat het geringe lichamelijke krachtinspanning vraagt. Speelgoed werd gekozen, daar dit economisch verantwoord was door de geringe concurrentie, die in de naaste toekomst ook niet te verwachten was. Onder Ko Verzuu, begaafd met een uitgesproken technisch aanleg, een groot creatief vermogen en een zuiver gevoel voor vorm en kleur, fabriceert Ado nu meer dan een kwart eeuw speelgoed, dat om zijn karakter en kwaliteit uniek genoemd mag worden. Ado wist de foutieve gedachte " 't is maar speelgoed" weg te vragen en het publiek te leren zien, dat speelgoed goed moet zijn.

 

 Het grote succes dankt zij mede aan het zich richten en instellen op zijn eigenlijke afnemer: het kind. Men tracht de kindergedachtengang te volgen, en zijn reacties vast te houden;daarom worden bij Ado dingen gemaakt uit de werkelijkheid, maar in een eenvoudige vorm, die de fantasie van het kind  ruimte laat en in beweging brengt; dingen in sprekende kleuren (zonder verfstoffen, die schadelijk zouden kunnen zijn voor de gezondheid).

Het is speelgoed van hout, mooi gezond hout, verwerkt tot treinen, auto's, blokken, bouwstenen, wagemns, poppenmeubelen, kuben, kratten, en kisten in rijke variatie.

De vaste koers van Ado is van groot belang voor de gehele Nederlandse speelgoedindustrie, die thans op een hoog niveau werkt en daarmee ook in het buitenland een goede naam verovert.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Categorie: Berg en Bosch